|
ҳукм боқийдир. Насх эса ҳукмни бекор қилиш демакдир. Шунга биноан, бу ерда насх йўқ, балки бу оят шаръий ҳукмлар ҳақидаги
لاَ يُكَلِّفُ اللّهُ نَفْساً إِلاَّ وُسْعَهَا
ояти билан хосланяпти», дейилмайди.
Негаки,
وَإِن تُبْدُواْ مَا فِي أَنفُسِكُمْ أَوْ تُخْفُوهُ يُحَاسِبْكُم بِهِ اللّهُ
ояти ақида ҳақида эмас, шаръий ҳукмлар ҳақидадир. Бунга қарина оят якунидаги
فَيَغْفِرُ لِمَن يَشَاءُ
(Ўзи истаган кишини мағфират қилади), деган иборадир. Мағфират ақидага тегишли эмас. Чунки дилга шак-шубҳа кириши куфрдир. Аллоҳ ширкни кечирмайди.
إِنَّ اللّهَ لاَ يَغْفِرُ أَن يُشْرَكَ بِهِ وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِكَ لِمَن يَشَاءُ
– „Албатта Аллоҳ Ўзига (бирон нарсанинг) шерик қилинишини кечирмас. Шундан бошқа гуноҳларни Ўзи хоҳлаган бандалари учун кечирур“. [4:48]
Зоҳирий ёки ботиний ишларнинг мағфират қилиниши эҳтимоли борлиги бу оятнинг ақида ҳақида эмас, шаръий ҳукмлар ҳақида нозил бўлганини кўрсатувчи ҳужжатдир.
г) Шунингдек, оятни насхдан четлатишга уринишнинг ҳечам ҳожати йўқ. Масалан, у гувоҳликни ошкора ё махфий қилишга алоқадор ёки очиқча ёмонлик қилишинглар ё яширин ёмонлик қилишингларга алоқадор,
وَإِن تُبْدُواْ مَا فِي أَنفُسِكُمْ
(Ичингиздаги нарсани хоҳ ошкор қилинг), дегани гувоҳликни ёки ёмонликни ошкора қилиш маъносида бўлиб,
أَوْ تُخْفُوهُ
(хоҳ яширинг), дегани эса гувоҳликни ёки ёмонликни яширин қилиш маъносидадир, дейишга ҳожат йўқ. Чунки бу ердаги мавзу ошкора ёки яширин қилиш мавзусидир.
تُبْدُواْ مَا فِي أَنفُسِكُمْ
أَوْ تُخْفُوهُ
مَا فِي أَنفُسِكُمْ
деган гап шуни кўрсатади. Лекин агар бир гап ёки иш ошкора ёки яширин қилинса, у
وَإِن تُبْدُواْ مَا فِي أَنفُسِكُمْ
217-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232